گنبد سرخ در سال ۵۴۲ هجری به‌دستور حاکم آذربایجان در دورهٔ سلجوقیان ساخته شده‌است.گنبد سرخ بنایی مربع‌شکل است متشکل از سردابه و اتاق اصلی که بر روی سکوی سنگی قرار دارد و به وسیلهٔ هفت ردیف پله می‌توان به آن دسترسی یافت. پنج پله اول ارتباط بیرون و درون آن را برقرار می سازد. پله ششم و هفتم نیز پیشخوان بنا را تشكیل داده اند.این گنبد دارای ۴ ضلع بوده، کتیبهٔ ضلع شمالی نشانگر اسم و القاب بانی گنبد و تاریخ احداث بنا می‌باشد و کتیبهٔ ضلع شرقی و جنوبی آن آیات قرانی و ضلع غربی آن حاکی از نام سازندهٔ بنا می‌باشد.ساختار این بنا از آجر و کاشی می‌باشد، تلفیق کاشی های فیروزه ای رنگ با آجرهایی به رنگ سرخ، که از این کاشی‌ها و آجر تراشی برای تزیین آن استفاده شده که جزوی از خود بنا بوده و تزئینات دیگری بدان الحاق نشده است.کارشناسان معتقدند این بنا قبل از رصدخانه مراغه برای تعیین ماه‌های سال و ساعات روز کاربرد داشته و سوراخ‌های ایجاد شده بر ضلع‌های این بنا نشانگر این امر استزار بزرگ موجود در مراغه شناخته میشود.