ویژگی های غار کرفتو

غار کرفتو در دل کوه و در چهار طبقه معماری ایجاد شده است. بلندای دهانه ی ورودی غار حدود 20 الی 25 متر بوده و درگذشته دارای مسیری سخت و صعب العبور بوده است ساختار ساختمانی غار در نوع خود بی نظیر است. بـر سر در یکی از اتاق های طبقه ی سوم کتیبه ای با این محتوا وجود دارد: « در ایـن جا هـراکـلـس سکـونـت دارد باشـد که پـلـیـدی در آن راه نـیابـد». کشف این کتیبه که به خط یونانی است، باعث شد که این غار را معبد هراکلس یا هرکول نیز بنامند. در برخی قسمتهای غار آب وجود دارد که بـرای تماشای آن ها باید از قایق استفاده کرد. تصاویر و نقوش استفاده شده در غار، آن را به یکی از خاص ترین جاذبه های استان کردستان تبدیل نموده است.پژوهشگران چهاردوره سکـونـتی غار را دوره های پـیـش از تاریخ، اشکانـی، سـاسـانـی و اسـلامی می دانند. عده ای نیز با استناد به وجود کتیبه یونانی غار دوره سلوکی را نیز در میان دوره های دیگر برای غار متصور شده اند. با مطالعه بر روی سفال های به دست آمده از غار و اطراف آن و با توجه به شواهد موجود احتمال زیاد غار کرفتو در دوره های قبل از اسلام، مركزی آئینی بوده و جهت نیایش از آن استفاده می شده است. و بعد از اسلام با تغییراتی كه در آن ایجاد كرده بودند به عنوان سكونت گاه و یا حتی به عنوان مكان دفاعی مورد استفاده قرار داده بودند. هنوز هم بومی های منطقه با عنوان قلعه از آن یاد می کنند.