مساحت این قلعهٔ هفت‌‌طبقه، سه هکتار و دارای برج و بارو و دربندهای متعدد است و موقعیت قلعه روی تپه به گونه‌ای است که با ایستادن برفراز آن، می‌توان به تمامی شهر میبد و اطراف آن اشراف داشت. نارین‌ قلعه در بدو دوران ظهور اسلام نیز از ارزش و اهمیت بسیاری برخوردار بوده است که می‌توان از آن به عنوان مکانی مستحکم و غیرقابل نفوذ در مقابل دشمنان و بیگانگان یاد کرد. از نکات جالب و قابل توجهی که در مورد این مکان تاریخی باشکوه وجود دارد، می‌توان به حضور شبکه‌های زیرزمینی قابل تردد اشاره کرد که طراحان و معماران آن دوران، آن‌ها را برای تدارک و تهیه‌ی مایحتاج زندگی افراد از جمله آب و غذا احداث کرده‌اند. راه‌هایی که گفته می‌شود هرگز توسط هیچ بیگانه و متجاوزی فتح نشده است. برخی از باستان‌شناسان، قدمت سکونت در این مجموعه‌ی تاریخی را حدود ۳ الی ۴ هزار سال قبل از میلاد برآورد کرده‌اند. براساس قدمت بیان شده، به نظر می‌رسد نارین‌قلعه از کهن‌ترین تمدن بشری تاریخ یزد برخوردار است.
در واقع می‌توان گفت که نارین‌قلعه از دو قسمت اصلی برای سکونت و زندگی تشکیل شده است که به دو بخش بالایی و پایینی شهرت دارد. در بخش پایینی خسارات و خرابی‌های بسیاری صورت گرفته است که می‌توان به بخش مردم‌نشین، مسجد، حمام و گذرگاه‌ها و دیگر بخش‌های شهری اشاره کرد که امروزه اثری از آن‌ها باقی نمانده است که به این بخش در معماری شهری شارستان می گویند. این درحالی است که در بخش بالایی که به حاکم‌نشین معروف است، عمارات و مکان‌هایی در سه طبقه احداث شده است که از دربند سوم شروع و با حرکتی حلزونی شکل در بخش شاه‌نشینی که به شاه‌نشین مظفری معروف است، پایان می‌یابد. نور تامین شده‌ی‌ فضاهای سرپوشیده نیز به صورت سوراخ‌هایی که به عنوان روزنه در بخش‌های بالایی دیوارها قرار گرفته‌اند، ایجاد می‌شود. نارین قلعه را می توان یک دژ مادی به حساب آورد كه در دوره ساسانی متحول شده و گسترش یافته است و بار دیگر در دولت آل مظفر با قدرت به حیات خود ادامه داده و با حمله تیمور سقوط كرده است و دیگر اهمیت خود را نتوانسته به دست آورد.