تاریخ ساخت این مجموعه بنا به روایات متعدد، مربوط به دوران هخامنشی یا اشکانی است و تا اواخر دوره قاجار همچنان مسکونی بوده است. مصالح اصلی بنا خشت خام و گِل رُس است و به ندرت سنگ، آجر و تنه خرما نیز در آن به کار رفته است.مساحت این ارگ نزدیک به ۱۸۰٬۰۰۰ متر مربع است که با دیوارهایی به بلندی ۶ تا ۷ متر و طول ۱۸۱۵ متر احاطه شده است.ارگ از دو بخش جدا از هم تشکیل شده است که هر کدام ویژگی‌های خاص خود را دارد.حدود ۶۷ برج در سطح شهر باستانی بم پراکنده شده‌است.
طراحی و ساخت ارگ بم
ارگ تاریخی بم از قسمت های متعددی که عبارتند از : خندق، دیوار حصار، برج و بارو، دروازه ها، مسجد، بازار، تکیه، آتشکده، کاروانسرا، مدرسه، حمام، زندان، زورخانه، محله های مسکونی با خانه های اعیان نشین یا عامه نشین (خانه های عمومی که متصل به هم ساخته شده و به یکدیگر راه دارند)، بخش حاکم نشین شامل سربازخانه، اصطبل، آسیاب، خانه فرمانده قشون، بخش اقامت حاکم شامل خانه حاکم و عمارت چهارفصل ( عمارتی سه طبقه که قصر حکومت بوده است)، برج دیده بانی و چاه آب تشکیل شده است. این بنای بی نظیر در زلزله دی ماه ۱۳۸۲ آسیب جدی دید و بسیاری از کشورها از جمله ژاپن، ایتالیا و فرانسه از ابتدای شروع بازسازی و مرمت مجموعه باستانی ارگ بم با ایران همکاری داشتند.طراحی و ساخت ارگ بم در طی چند سال اخیر از جنبه های گوناگونی مورد بررسی قرار گرفته است.با توجه به شکل نهایی ارگ می توان گفت که طراحان از همان ابتدا شکل نهایی کل ساختمان را پیش بینی کرده بودند.این جاذبه بسیار زیبای استان کرمان از یک بخش حکومتی که شامل دژ نظامی، عمارت چهار فصل سربازخانه، چاه آب ۴۰ متری و اصطبل به گنجایش ۲۰۰ اسب می باشد تشکیل شده است.بخش رعیت نشین اطراف بخش حکومتی بوده و شامل ورودی اصلی شهر، مسیر اصلی متصل‌کننده ورودی شهر به دژ، بازار و نزدیک به ۴۰۰ خانه و ساختمان‌های عمومی مانند مدرسه و مکان ورزش می باشد.همه ساختمان‌ها از آجرهای رسی پخته نشده یعنی خشت، ساخته شده‌است.ارگ بم احتمالاً پیش از زمین‌لرزه سال ۲۰۰۳، بزرگترین مجموعه خشت و گلی جهان بوده‌است
